อะมีบา...มันมาอีกแล้ว!!

ยังไม่ทันหายกังวลเกี่ยวกับเชื้อเอนเทอโรไวรัส71เลย ใช่มั้ยคะ
ยังต้องมาวาดระแวงกับเชื้อเก่าที่กลับมาใหม่อีกแล้ว เชื้อนั้นคือ เชื้ออะมีบา นั่นเองคะ
และในวันนี้เราจะมาทำความรู้จักเกี่ยวกับเชื้อนี้กันนะคะว่ามันคือเชื้ออะไร? ส่งผลต่อเราอย่างไร?และเราจะป้องกันเชื้อนี้อย่างไร?


เชื้ออะมีบาคืออะไร?
เชื้ออะมีบาเป็นกลุ่มโปรโตซัวร์ สัตว์เซลล์เดียวที่อาศัยอยู่ในธรรมชาติ 
มักจะอยู่ตามแหล่งน้ำจืดที่มีลักษณะน้ำขัง นิ่งขุ่น และในดิน 


สำหรับเชื้ออะมีบานี้มี 3 กลุ่มใหญ่ ๆ คือ


กลุ่มที่ 1 Naegleria fowleri //เนคเกอเรีย ฟาวเลอรี่ 
ซึ่งเป็นกลุ่มที่มีอันตรายมากที่สุด เข้าสู่ร่างกายทางจมูก
เชื้อจะขึ้นสมองโดยผ่านทางเส้นประสาทรับกลิ่น ทำให้เกิดเยื่อหุ้มสมองอักเสบ เรียกว่า Primary amoebic meningo - encephalitis (PAM) ซึ่งมีอาการรุนแรง เชื้อนี้มักรักษายาก การใช้ยากลุ่มปฏิชีวนะมักได้ผลน้อย ผู้ป่วยส่วนใหญ่จะเสียชีวิตภายใน 10 วัน


กลุ่มที่ 2  Acanthamoeba// อะคันทามีบา
 มี 4 สายพันธุ์ด้วยกันคือ
- Acanthamoeba cibertsoni ทำให้เกิดโรคที่สมอง 
- Acanthamoeba  cactellanii ทำให้เกิดโรคในสมอง ตา กระดูก 
- Acanthamoeba polyphageทำให้เกิดโรคที่ตาหรือคอนแทกต์เลนส์ 
- Acanthamoeba astronyxis ทำให้เกิดโรคที่สมองและผิวหนัง


กลุ่มที่ 3 ได้แก่  Balamuthia mandaris//บาลามูเทีย แมนดาริส 
เข้าสู่ร่างกายได้ 2 ทางคือ 
1.ทางผิวหนัง 
ทำให้ผิวหนังอักเสบเป็นหนอง และลุกลามผ่านกระแสเลือดขึ้นสู่สมองและทำให้สมองอักเสบ (Granulomatous amoebicencephalitis; GAE) 
2.ทางเยื่อบุตา ทำให้เยื่อบุตาอักเสบ (Kerato - Conjunctivitis) อาจทำให้ตาบอดได้ เชื้อดังกล่าวเมื่อเข้าสู่ร่างกายจะมีระยะฟักตัว 3 - 7 วัน


การติดต่อ//การรับเชื้ออะมีบา รับได้อย่างไร?


เชื้ออะมีบาไม่ติดต่อจากคนไปสู่คน  ไม่มีพาหะในการนำโรค
แต่เป็นโรคติดต่อจากแหล่งน้ำโดยตรง เชื้อเนคเกอเรียจะติดต่อได้ก็ต่อเมื่อสำลักน้ำเข้าทางจมูกเท่านั้นเพราะที่โพรงจมูกจะมีประสาทเส้นหนึ่งซึ่งเป็นประสาทรับรู้กลิ่นเชื่อมต่อกับสมองโดยตรง อะมีบาจะใช้เส้นทางนี้เข้าสู่สมอง จากนั้นอะมีบาจะแตกตัวกัดกินสมองจนผู้ป่วยเสียชีวิตในที่สุด
          สำหรับการดื่มหรือกินเชื้อนี้เข้าไปจะไม่เป็นอะไรเพราะในระบบทางเดินอาหารจะมีกรดและน้ำย่อยที่ทำลายอะมีบาให้ตายได้ ส่วนเชื้ออะคันธามีบา สามารถติดต่อผ่านผิวหนังที่เป็นแผล เข้าสู่ปอด หรือติดต่อผ่านแผลกระจกตา จากนั้นเชื้อจะเข้าสู่กระแสเลือดและเข้าสู่สมองเช่นเดียวกันแต่ต้องได้รับในปริมาณพอสมควรเชื้อจึงจะก่อโรคได้ เพราะฉะนั้นในสระว่ายน้ำ น้ำประปา ที่มีคลอรีนมาตรฐานอยู่ในระบบกรองน้ำหรือคูคลองที่น้ำไหลเวียน จะไม่มีเชื้อนี้อาศัยอยู่ น้ำประปา น้ำต้ม น้ำกรองจึงสามารถดื่มได้เพราะจะไม่มีเชื้อนี้คะ






อาการเริ่มต้นของผู้ป่วย 
จะเริ่มมีอาการไข้หวัด ปวดศรีษะ ซึม และเมื่ออาการรุนแรงขึ้นถึงจะแสดงอาการทางสมอง โดยจะคลื่นไส้ อาเจียน คอแข็ง ไขสันหลังอักเสบ ต้องได้รับการตรวจชิ้นเนื้อสมองหรือเจาะน้ำไขสันหลังดู เพื่อวินิจฉัยว่าผู้ป่วยได้รับการติดเชื้อจากอะมีบา นั่นเอง


เชื้ออะมีบาจะแบ่งตัวได้ดีในสมองคน เพราะในสมองคนมีอุณหภูมิพอเหมาะ มีอาหารสมบูรณ์ อะมีบาจึงเจริญเติบโตได้ดี โดยเฉพาะในฤดูร้อน เชื้ออะมีบาจะเจริญเติบโต แบ่งตัวได้มากกว่าและเร็วกว่าปกติอีกด้วยนะคะ ดังนั้นวิธีการที่ดีที่สุดในการป้องกันคือ ไม่ให้สำลักน้ำตามแหล่งน้ำต่างๆเข้าสู่โพรงจมูก และ ไม่เดินลุยน้ำที่ขังและไม่สะอาด พึงสังเกตอาการผิดปกติต่างๆของตนเองตลอดเวลาอีกด้วยคะ เพื่อความปลอดภัยของตัวเราเเละคนที่เรารักนะคะ 

ที่มาของรูปภาพ : Google.com